Tunezja jest najbardziej wysuniętym na północ krajem Afryki. Jej powierzchnia to ponad 163 tys. km2, a liczba ludności szacowana jest na około 11,4 mln. Kraje, z jakimi sąsiaduje Tunezja, to Libia oraz Algieria. Tunezyjczycy to w zdecydowanej większości Arabowie, a inne znaczące grupy etniczne to Berberowie oraz Turcy. W minionych wiekach na terytorium Tunezji osiedlali się również przybysze pochodzenia greckiego, żydowskiego, fenickiego, rzymskiego.
Przez kilka wieków Tunezja znajdowała się pod panowaniem Imperium Osmańskiego, co skutkowało tym, że elity oraz warstwy rządzące używały języka tureckiego, podczas gdy reszta obywateli porozumiewała się w języku arabskim, jednak w XIX wieku ten podział już nie był tak wyraźny i większość uważała się po prostu za Arabów. Właśnie w tym czasie do Tunezji przyjechało wielu Europejczyków, przede wszystkim z Francji i Włoch, ale po ogłoszeniu niepodległości większość z nich opuściła Tunezję. Wszystkie te zmiany na przestrzeni wieków sprawiły, że w Tunezji do dzisiaj używa się wielu różnych języków.
Spis treści
Oficjalny język Tunezji
Język urzędowy Tunezji to język arabski. Używa się go w urzędach, szkołach, placówkach szkolnictwa wyższego, literaturze, biznesie, tak w mowie, jak i w piśmie. Większość Tunezyjczyków zna ten standardowy język arabski, choć na co dzień częściej porozumiewają się oni w lokalnych dialektach.
Tunezyjski arabski
Dialekt tunezyjski różni się od standardowego arabskiego. Używa się go przede wszystkim w mowie. Może być trudny do zrozumienia przez osoby posługujące się dialektami wschodnioarabskimi, za to jest bardzo podobny do dialektów używanych w pozostałych krajach Maghrebu (Maroko, Algieria, Mauretania, Libia, Sahara Zachodnia). Dialekt tunezyjski cały czas się zmienia i bardzo wiele jest w nim zapożyczeń z języka francuskiego, włoskiego, angielskiego, tureckiego.
Tunezyjski arabski bazuje na języku Berberów i Fenicjan. Dość istotne są różnice w mowie w zależności od regionu kraju. Swoje charakterystyczne dialekty mają także duże miasta oraz obszary wiejskie położone w głębi kraju. Mimo tych różnic targowanie w Tunezji jest względnie proste dla obcokrajowców, ponieważ wielu mieszkańców kraju potrafi się dogadać w innych językach, szczególnie gdy są to regiony często odwiedzane przez turystów, na wschodnim wybrzeżu. Można też przed wyjazdem wykupić mobilny internet w Tunezji i dzięki temu korzystać ze słowników online oraz praktycznych translatorów mowy.
Języki mniejszości narodowych w Tunezji
Każda mniejszość etniczna w Tunezji posługuje się swoim własnym językiem, jednak łącznie stanowią oni mniej niż 1 proc. populacji kraju. Największą grupę stanowią osoby mówiące po berberyjsku, które żyją na tunezyjskiej pustyni, oraz mniejszości zamieszkujące Djerbę oraz inne wyspy Tunezji.
Języki obce używane w Tunezji
Wśród tego, co zabrać do Tunezji, na pewno warto umieścić słownik języka arabskiego, ale warto pamiętać, że w tym kraju bez większego trudu da się porozumieć z mieszkańcami także po francusku – mimo że Tunezja już od dawna nie jest częścią protektoratu francuskiego w Afryce Północnej, prawie każdy Tunezyjczyk zna ten język chociaż w stopniu podstawowym. Sporo osób zna jeszcze język włoski, angielski, niemiecki lub turecki w stopniu komunikatywnym.
Przed wyjazdem na wakacje w Tunezji warto poznać podstawowe słownictwo, co jeszcze bardziej ułatwi komunikację. Przykładowe słowa po tunezyjsku, których można użyć na miejscu:
– Sabah ul-khayri – dzień dobry
– Salaam – cześć
– Ma’a as-salama – do widzenia
– Kah’wa – kawa
– Shay – herbata
– Beerah – piwo
– Sa’mahni – przepraszam
– La’afham – nie rozumiem
– Bi-kam? – ile to kosztuje?
– Shukran – dziękuję
– Na’am – tak
– Laa – nie
– Keef bawsal la…? – gdzie jest…?
– Khodni ila… – Proszę mnie zawieźć do…